Onlarca yas sürecine eşlik ettim ve başta kendi yas süreçlerimde de gördüm ki, her ölüm, gelmesi kaçınılmaz kendi vedamızı hatırlatıyor.
Yani, hepimiz kendi vedamıza ağıt yakıyoruz. Bize ayrılan sürenin daha bitmediğine ve daha bitmeyeceğine inanmaya çalışarak kendimizi sakinleştiriyoruz. Oluyor mu, olmuyor. Tam sakinleşmişken ölümle ilgili belirsiz düşüncelerin girdabına kapılıyoruz. Nerede, kaç yaşında, neden ve nasıl? İşte bu ‘’ortak insanlık hali’’. Bütün acıların ve korkuların babası ölümdür. Ölümü sakince algılamak için ölmeden ölmek gerekir ki bu da insan olmanın yerden yüksek hali, çoğumuz bunun dışındaki bahçede oynuyoruz.
Anneler, eşler, dostlarımız, siyasetçiler, rehberler ‘ben olmasam bütün düzen sarsılır, boşluğum doldurulamaz, kimse benim yaptığım gibisini yapamaz’ gibi düşüncelerle kendilerini üzerler. Maalesef bu bir yalan. Biz gidince kimse ölmeyecek. Hayata tutunma içgüdüsü bizim olmadığınız yerde çocuklarımıza anne, eşimize eş olacak. Memleketler yeni liderlerinin peşine düşecek, başka dostlar gelecek. Biraz yalpalama muhakkak ama kimse kimsesizlikten ölmeyecek. Hatta ne olacak biliyor musunuz? Mesela eşiniz eşsiz olduğunu öğrenecek. Anlam yanlış anlaşılmasın, eşiniz eşi olmadan da hayatta kalabildiğini fark edecek. Öldükten sonra bizden geriye kalanlara bakıp bizi arayıp aramadıklarına bakacak olsaydık bu sanırım çok acı olurdu. Aradığımız şey bizden geriye boşluksa elbette bu kaçınılmaz. Fakat aradığımız şey bu boşluğun ardından dağılma ve artık biz olmadan yaşamı devam ettirememeyse bunu bulamayacağız. Zira kimse vazgeçilmez değil.
Ben olmasam ne yaparlar dediklerinizden uzak kalmayı denemelisiniz.
Sonra bir bakın. İşte gerçek sorun tam da orada. İhtiyaç duyulmaya duyduğumuz ihtiyacı görebiliyor musunuz? O nasıl bir şeydir. Bize duyulan ihtiyaç kadar değerliyiz öyle mi? Acı haber şu ki, insanlar veya sevdiklerimiz, biz olmadan ve bizim desteğimiz olmadan da kendileri için gerçekten önemli ihtiyaçlarını giderebilirler. E şimdi ne olacak? Bizden geriye hiç mi kaldı? Elbette hayır! Bilakis, ihtiyaç duyulmaktan özgürleşmeyi deneyebiliriz. İhtiyaçtan öteye değerlerimizle açtığımız uzun yollarda yürüyenler sonsuza kadar olmaya devam edeceklerdir. Kimseyi kendimize kör düğümle bağlamadan ancak bağ kurarak ve özgür değerlerle kalarak yaşamayı seçebiliriz. Bana kalırsa ihtiyaçlarımızı giderenin oluşturduğu konforu değil sevdiklerimizi anlamlı adanmışlıklarıyla özlemeyi becerebiliriz.